Leestafel forum

Naar aanleiding van de allereerste nominatie in de Libris Shortlist voor een striptekenaar, en mede in het kader van de cursus literatuurwetenschap die enkele Leestafelaars hier online volgen, even de volgende bedenking.

Jaren geleden, zelf nog een tiener, hebben wij tijdens de Nederlandse les een uitvoerige discussie gehad over het stripverhaal in het algemeen, en over Suske en Wiske in het bijzonder. Waar ligt hier volgens jullie de grens tussen literatuur en pulp ? Ik wil hier even het verschil tussen literatuur en lectuur buiten beschouwing laten. Ik denk dat jullie het er mee eens zijn, dat strips over het algemeen als "ontspannende" lectuur beschouwd worden. Maar toch, er bestaan toch ook heel wat strips, gebaseerd op grote schrijvers.

Wat is jullie mening ?

Geen idee, ik weet hier helemaal niets van.

Ik weet wel dat De avonden van Reve en een boek van Wolkers 'verstript' is.
En eigenlijk genoot ik vaak meer van de tekeningen, ik vond Bilal altijd zo mooi tekenen.
Maar om op je vraag in te gaan.
Ik denk dat je bepaalde stripverhalen wel als pulp kan rekenen en dan heb ik het niet over de tekeningen maar over het verhaal. Rooie oortjes bijvoorbeeld.
Maar.. de Koene Ridder (Rode ridder?) waren op zich geen slechte verhalen.
Maar wat met lucky luke, kuifje... moeilijke vraag hoor.
Of Jan jans en de kinderen, is geen pulp, wel lectuur.

Wat vind jij zelf Rutger?

Dettie

Ik ook niet. Ik lees nooit strips, zelfs geen Suske en Wiske.

In een vroeger leven, voor mijn studententijd, heb ik wel heel wat strips verslonden, en ook nog de eerste jaren na mijn legerdienst. Toen was het vooral Suske en Wiske, en De Rode Ridder die mijn aandacht genoten. Maar toen Willy Vandersteen de fakkel overdroeg aan andere tekenaars, stelde ik vast (toch tenminste voor de reeksen die verdergezet werden, en niet stopten bij zijn overlijden - zoals De Geuzen) dat het toch niet meer hetzelfde was.

Tegenwoordig kan ik nog wel eens af en toe van een strip genieten, maar dan kies ik meestal (in navolging van de zoon) voor modernere strips, zoals Largo Winch en XIII. Je zult misschien denken, wel wat gewelddadiger. Dat wil ik gerust toegeven. Maar als ontspannend moment best te genieten.

Men kan zeker een (groter) deel van de stripverhalen als pulp beschouwen (wegwerpliteratuur). Hiertoe behoren zeker de 'Comics' (wat zo mooi Engels klinkt). De functie van de strip blijft voor mij vooral ontspanning, alhoewel een mooi afgewerkte strip zeker kan fungeren als illustratie bij bijvoorbeeld geschiedenis, of als beknopte weergave van romans. Wat ook wel wordt gedaan, is het gebruiken van stripfiguren bij het aanleren van vreemde talen. In België bestaat er een reeks 'Franse taal' voor het lager onderwijs, waarbij fragmenten uit Suske en Wiske worden gebruikt.

Ja voor mij waren strips ook vooral ontspanning.
Vroeger hadden we een of ander blaadje waarin Billie Turf stond en we hadden altijd strijd wie het als eerste mocht lezen.
Guust Flater was mijn favoriet.
Ik lees nu nooit meer strips.

Olie B. Bommel van Maarten Toonder wordt wel tot de literatuur gerekend.
Voor mij zijn die boeken geen echte stripverhalen, eerder een aftakking van de vroegere emblemata.
Of je alle stripverhalen tot wegwerpliteratuur kan rekenen.. dat denk ik ook niet.
Er zijn ook veel stripverhalen die een tijd neerzetten en redelijk waarheidsgetrouw getekend zijn. Voor jongeren waarschijnlijk een aangename vorm van 'geschiedenisles', wat Rutger ook schrijft.
Literatuur wil ik stripverhalen niet noemen maar, zoals ook bij de gewone boeken, zijn er wel verschillende klassen in.

Dettie

Als kind hadden wij een abonnement op de Sjors en Sjimmie, later Eppo geheten. En ik was met name gek op de strips van Trigië. De enige strips die ik zelf wel heb gekocht vroeger zijn die van Michel Vaillant, terwijl ik toch helemaal niets met Formule 1 races heb .
De strips die nu nog in huis zijn, zijn van mijn man: Suske en Wiske. Op boekenmarkten struint hij nog wel eens langs de bakken met oude nummers om de verzameling compleet te maken, maar is daar niet fanatiek in.
Wat ik ook erg mooi vond vroeger waren die, ik zal maar zeggen, halve strips: tekeningen aan de bovenkant en gewone tekst daaronder, zoals van 'In de Soete Suykerbol (of zoiets)'. Prachtig! Maar ik heb dit soort strips nooit als literatuur beschouwd, maar gewoon ter ontspanning gelezen. Tegenwoordig kijk ik strips eigenlijk niet meer in.