Jan Gerhard Toonder - Kasteel in Ierland

[berdine]

Achterflap: Groen eiland van ruines, aardige Kelten, geloof en bijgeloof. Dr. Franz Krause; een al wat oudere Duitser, die maar liever niet nadenkt over zijn verleden en over zijn verhouding tot zijn veel jongere Nederlandse vrouw.
Wanneer Krause en Ierland elkaar ontmoeten begint zijn onwillig geheugen te borrelen als een heksenketel en wordt een geweten.
De confrontatie tussen hedendaags opgewekt miskleunen enerzijds en een vroeger tragisch misgrijpen anderzijds, wordt een spannende parabel van het menselijk falen, die de lezer van begin tot eind geboeid houdt.

Boekenweekgeschenk van 1970.
Dr. Franz Krause heeft een kasteel gekocht en reist met zijn onverschillige vrouw Hilda af naar Ierland. Krause stuitert als een flipperkastbal tegen de ene na de andere Ier. Iedereen maakt hem hem het leven moeilijk, zelfs Hilda, die helemaal op lijkt te bloeien!
Hij begint de Ieren te vergelijken met de Duitsers, en passant herinneringen ophalend aan zijn jeugd, zijn oorlogsjaren en zijn huwelijk. Het boek begint heel humoristisch, maar gaandeweg vergaat je het lachen wanneer je beetje bij beetje alles over Krause's verleden te weten komt.
De stijl is grappig. De taal en de gedachten van Krause zitten vol germanismen terwijl de Ieren nogal letterlijk vertaald Iers bezigen.
Ik vond het een prachtig boek. Je zit volop te lachen tot je langzaam tot de ontdekking komt wat voor gruwelijks er aan ten grondslag ligt.

[Marjo]

Boekenweekgeschenk? Dan is het een klein boekje.. en het klinkt leuk.

[berdine]

Het is dikker dan de boekenweekgeschenken van de afgelopen jaren. 160 pag., en breder. Het wordt een novelle genoemd, maar ik vind het daarvoor te dik. Misschien dat het feit dat er in dat jaar geen opgelegd thema was een positief effect had op de kwaliteit.

[Marjo]

Het ligt in het magazijn hier. Ik heb het gereserveerd.

[Dettie]

Vertel je dan nog hoe jij het vindt Marjo? Altijd leuk om te lezen.

Dettie

[Marjo]

Als ik het niet vergeet.

[berdine]

Dan zal ik er naar vragen. Een paar opmerkingen is ook goed, hè....

[Marjo]

Menselijk falen, inderdaad. Die Krause zit danig in de knoop met zijn verleden als SS-er, en wat daaraan voorafgegaan is. Hij vergoelijkt zijn daden, 'nee, hij heeft nooit geweld gebruikt, dus...' maar intussen stond hij er wel bij en deed niets, en hield hij zich aan de regels terwijl hij menselijkerwijs de andere kant op had moeten kijken. Nu in Ierland wordt hij geconfronteerd met mensen die er juist helemaal geen regels op na houden, ze doen maar wat, vindt hij, en vooral de bouwvakkers die hij in dienst genomen heeft, lijken ondanks wat hij vraagt en zegt, er een heel eigen werkwijze op na te houden, waar Krause zich groen en geel aan ergert.
Maar het ergste is zijn vrouw, die stille muis, die zich plotseling ontpopt tot iemand die - in Krauses ogen - heult met de vijand! Zijn Hilda, die geen woord Engels leek te spreken, babbelt er lustig op los, schenkt koffie en thee. Krause vindt het verschrikkelijk om te moeten toegeven dat haar manier van omgaan met de mensen meer vruchten afwerpt dan zijn eigen manier van doen.

Het boek heeft mooie beschrijvingen, fraaie volzinnen en leest vlot weg. Alleen de vertaling, hm, 'onbeschaamd! Nog niet daar geweest' die laat nogal eens te wensen over. Maar dat zag jij ook.
Het boek is de moeite waard.

[berdine]

Er is geen vertaling Marjo. Toonder heeft zelf het Duits en het Iers "op zijn Nederlands" opgeschreven. Eerst dénk je dat het slecht vertaald is uit het Duits, maar Toonders hoofdpersoon is Duits, denkt in het Duits (je hóórt het hem in het Duits denken) en dat geeft hij letterlijk weer in het Nederlands.
Dat vond ik een extra grappig tintje aan het boek geven.

[Marjo]

Het doet vreemd aan, maar inderdaad, als je dit weet, is het minder 'erg'.