https://hennagoudzandnahar.nl

De geur van bruine bonen
Henna Goudzand Nahar


Op de vooravond van de Surinaamse onafhankelijkheid (november 1975) emigreerden veel Surinamers naar Nederland. Zij hadden niet zo veel vertrouwen in de nieuwe staat. Ilse Madrettor, hoofdpersoon in deze roman, blijft in Suriname achter bij haar oma als moeder Anita naar Nederland vertrekt. Het speelt mee dat Ilse een ongewenst kind is.
Maar als Anita in Nederland met een nieuw gezin haar handen vol krijgt, is Ilse goed genoeg om in het gezin te komen helpen, hetgeen Ilse braaf doet. Het gezin omvat ook oom Frank en halfzus Joan.
In Nederland kwam Ilse Henk weer tegen, die ze al sinds jaren kende. Ook al is hij haar grote liefde niet, ze gaan samenwonen en krijgen twee kinderen.

Als het verhaal begint is het bijna 35 jaar later, Ilse is werkzaam als leerkracht en Henk is werkeloos. Van hun twee pubers is Abigail nogal een handvol, Marvin is makkelijker.
Ilse heeft ook al jaren een ‘gewone’ vriend, de Nederlander Jan. Hij is degene die haar de regels van de Nederlandse samenleving duidelijk maakt. Iemand bijvoorbeeld die onverwacht rond etenstijd opduikt hoeft niet te rekenen op een bord, terwijl in Suriname juist altijd rekening gehouden wordt met onvoorziene gasten.

Als Jan haar op een avond uitnodigt om Bart, zijn nieuwe vlam, te ontmoeten, confronteert hij Ilse met het drugsverleden van haar inmiddels overleden oom Frank.
Wist ze dat hij het geld met drugshandel verdiende? Begreep ze dat zij goede sier kon maken met andermans ellende?
Als er ook op school iets voorvalt waardoor ze twijfelt aan haar Surinaamse inborst, lijkt haar hele leven op losse schroeven te staan. Ze begrijpt het niet. Ze doet toch haar best om het iedereen naar de zin te maken?
Maar dan zegt dochter Abigail de waarheid.

’Je blijft vriendelijk tegen je moeder en zus en zij zijn helemaal niet aardig tegen jou. Daar snap ik niks van. Als Marvin, papa en jij later zo met mij omgaan als jouw familie met jou, dan hoef ik jullie niet mee te zien. Of heb jij soms geen zelfrespect?’

Ilses ogen gaan open. Haar dochter heeft gelijk. Maar ze kan natuurlijk niet zomaar haar achtergrond verloochenen. Dat kost enige kruim. Haar familie begrijpt er niets van, maar haar gezin moedigt haar aan. En Jan? Daar blijkt meer aan de hand te zijn, hij was alleen de trigger.
Het roer omgooien is nog niet zo makkelijk, tot ze een gesprek tussen haar moeder en halfzus hoort.

Dit boek blijkt het eerste deel van een tweeluik; de niet beantwoorde vragen zullen dus nog wel aan bod komen. De beschrijving van de tweespalt waar Ilse zich in bevindt geeft duidelijk de verschillen tussen de twee culturen weer. In dat licht wordt ook de moeder-dochterrelatie - Ilse en Anita; Ilse en Abigail - uiteengezet. Familiebanden, die in de verschillende culturen anders zijn en hoe een Surinaamse vrouw – of man – daar mee om kan gaan.
Dat is het thema van dit boek: de hinksprong van Ilse op de grens van twee culturen. Kan ze haar evenwicht vinden en behouden?
Het wordt op een zeer toegankelijke manier beschreven, natuurlijk ook met woorden uit het Surinaams, het sranantongo.

Henna Goudzand Nahar (Paramaribo, 1953) werkte als docente Nederlands in Paramaribo en – sinds ze in 1989 naar Nederland trok – in Amsterdam. Zij schrijft in haar boeken over postkoloniale etnische en religieuze cultuurconflicten en over slavernij.

ISBN 9789493214170 | paperback | 372 pagina's | Uitgeverij In de Knipscheer | november 2020

© Marjo, 23 februari 2021

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER